Pestycydy i insektycydy w branży DDD

Czym tak naprawdę są pestycydy ?

Pestycydy są substancjami używanymi w celu zwalczania organizmów, które są szkodliwe lub niepożądane czyli inaczej mówiąc szkodników. Pestycydami mogą być za równo substancje naturalne jak i wytworzone syntetycznie.

Termin pestycydy często stosowany jest jako synonim terminu środki ochrony roślin. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że nie jest to użycie całkowicie poprawne ponieważ pestycydy stosowane są również do zwalczania szkodliwych organizmów poza produkcją roślinną.

Przeprowadza się za ich pomocą:

• zwalczanie szkodników w domach,
• zwalczanie szkodników w mieszkaniach,
• zwalczanie szkodników w zakładach produkcyjnych,
• zwalczanie szkodników w młynach,
• zwalczanie szkodników w kościołach,
• zwalczanie szkodników w cerkwiach,
• zwalczanie szkodników w sklepach,
• zwalczanie szkodników w magazynach,
• zwalczanie szkodników w szpitalach,
• zwalczanie szkodników w jednostkach wojskowych,
• zwalczanie szkodników w innych miejscach.

Gdzie stosowane są pestycydy ?

Zastosowanie pestycydów jest bardzo szerokie. Używane są one wszędzie tam, gdzie znajdują się niepożądane dla człowieka organizmy. Przede wszystkim stosowane są one w rolnictwie, gdzie używane są one do ochrony pól uprawnych, w budynkach inwentarskich i magazynach. Poza rolnictwem stosowane są one również na terenach leśnych oraz niszczą szkodliwe organizmy w mieszkaniach, szpitalach i innych miejscach.

Historia pestycydów

Początkowo jedynymi dostępnymi pestycydami były pestycydy naturalne takie jak na przykład stosowane do tępienia mszyc napary z tytoniu. Dopiero w 1892 roku wprowadzony został pierwszy pestycyd syntetyczny. Był to dinitroortokrezolan. W latach 40., 50. i 60. XX wieku najszerzej stosowanym pestycydem był DDT. Ze względu na wysoką szkodliwość dla środowiska środek ten obecnie wycofany został z użycia. Cechował się on między innymi wysoka szkodliwością dla ptaków drapieżnych. Powodował on zmniejszanie się grubości ich skorupek co utrudniało ich rozmnażanie się.

Korzyści ze stosowania pestycydów

Pestycydy przyniosły człowiekowi szereg korzyści. Przede wszystkim przyczyniły się one do zwiększenia plonów roślin oraz produkcji mięsa, skór, mleka i jajek. Gdyby nie pestycydy istniejący areał ziemi uprawnej prawdopodobnie nie wystarczył by do wyżywienia stale rosnącej światowej populacji ludności.

Poza tym pestycydy przyczyniły się do zmniejszenia częstotliwości występowania epidemii wśród ludzi, ptactwa i zwierząt hodowlanych. Miliony ludzi zawdzięczają to, że żyją pestycydom.

Pestycydy chronią żywność nie tylko podczas produkcji, ale również podczas jej przechowywania i transportu.

Pestycydy często używane są też do zwalczania roślin w miejscach w których nie produkuje się żywności, ale obecność roślin jest niepożądana takich jak drogi, tory i lotniska. Wyeliminowanie roślin z tych miejsc przyczynia się do wydłużenia ich eksploatacji.

Podział pestycydów ze względu na rodzaj zwalczanych organizmów.

Istnieje kilka podziałów w pestycydów. Przede wszystkich dzielone są one według rodzajów organizmów, które są przez nie zwalczane. Pestycydy zwalczające glony to algicydy, pestycydy zwalczające bakterie to bakteriocydy, pestycydy zwalczające grzyby to fungicydy, pestycydy zwalczające chwasty to herbicydy, pestycydy zwalczające krzewy lub drzewa nazywamy arborycydami lub sylwicydami, pestycydy usuwające nadmierne ilości kwiatów to defloranty, pestycydy do odlistniania roślin to defolianty, pestycydy do wysuszania roślin to deksykanty, pestycydy do zwalczania zwierząt to zoocydy, pestycydy zwalczając roztocze to akaracydy, pestycydy zwalczające szkodniki to atraktanty, pestycydy zwalczające owady to insektycydy, pestycydy zwalczając mszyce to aficydy, pestycydy zwalczające larwy to larwicydy, owicydy to pestycydy zwalczające jaja owadów i roztoczy, limacydy to pestycydy zwalczające ślimaki nagie, moluskocydy to pestycydy zwalczające mięczaki, nematocydy to pestycydy zwalczające nicienie, repelenty to pestycydy odstraszające szkodniki, rodentycydy to pestycydy zwalczające gryzonie, talpicydy to środki zwalczające krety, wirocydy to pestycydy wirusobójcze. Istnieją też pestycydy, które same w sobie nie posiadają zdolności zwalczania organizmów, lecz potęgują działanie innych substancji. Nazywamy je synergetykami.

Podział pestycydów ze względu na budowę chemiczną

Pestycydy mogą być również dzielone według budowy chemicznej. Do zwalczania organizmów najczęściej stosowane są insektycydy fosforanoorganiczne, insektycydy polichlorowe, karbaminiany, ditiokarbaminiany, pochodne kwasów aryloalkanokarboksylowych, pochodne tiazyny, nitrofenoli, mocznika lub uracylu, związki rtęcioorganiczne, związki cyny i miedzi lub pyretroidy.

Podział pestycydów ze względu na poziom toksyczności.

Trzecim często stosowanym podziałem pestycydów jest podział ze względu na klasy tosksyczności. Klasa toksyczności danego środka wyrażana jest za pomocą jego dawki śmiertelnej. Dawka śmiertelna to wyrażona w miligramach na kilogram masy ciała dawka powodująca śmierć połowy spośród zwierząt doświadczalnych. Wyróżnia się 6 klas toksyczności pestycydów. Im niższa klasa toksyczności tym wyższy jest stopień toksyczności danej substancji. Wraz z wzrostem numeru klasy rośnie ilość substancji niezbędnej do zabicia organizmu. Różnice w toksyczności pomiędzy poszczególnymi klasami wynoszą mniej więcej rząd wielkości. Największą toksycznością cechuje się klasa I do której zaliczane są środki skrajnie toksyczne. W przypadku pestycydów zaliczanych do tej klasy śmiertelne są już dawki wynoszące mniej niż miligram na kilogram ciała poddanego ich działaniu organizmu. Bardzo toksyczne są również pestycydy II klasy. Ich śmiertelne dawki wynoszą od 1 do 50 miligramów na kilogram. Umiarkowanie toksyczne są pestycydy III klasy. Ich śmiertelne dawki wynoszą od 50 do 500 miligramów na kilogram masy ciała. W przypadku pestycydów IV klasy dawki śmiertelne wynoszą od 500 do 5000 miligramów na kilogram, w przypadku pestycydów V klasy od 5000 do 15000 miligramów na kilogram, a w przypadku VI klasy powyżej15 000 miligramów na kilogram.

Insektycydy

Spośród wymienionych pestycydów najszerzej stosowane są insektycydy używane w celu zwalczania owadów. Insektycydy mogą działać poprzez zabijanie owadów lub poprzez ograniczanie ich rozrodu. Mimo iż insektycydy takie jak na przykład wspomniany tytoń były znane od dawna dopiero w XX wieku ich produkcja rozwinęła się na wysoką skalę i stały się one wysoko skuteczne. Insektycydy dzielone są według składu na insektycydy fosforanoorganiczne, insektycydy karbaminianowe, insektycydy polichlorowe, insektycydy neonikotynowe i pyretroidy. Istnieje też wiele insektycydów nie zaliczających się do żadnej z wymienionych grup takich jak na przykład tlenek wapnia, kwas borowy, trioksan, nikotyna, cyklon B i cyklon A.

W branży DDD stosowanych jest wiele insektycydów spośród których wyróżnić można zwłaszcza będącą składnikiem będącą składnikiem wysoko skutecznego żelu owadobójczego XILIX permetrynę, cypermetrynę i używany do gazowania fosforowodór.

Przyjrzyjmy się wybranym spośród insektycydów stosowanych w branży DDD.

Permetryna

Zaliczana do syntetycznych pyretroidów permetryna łączy wysoką skuteczność w zwalczaniu owadów z niską szkodliwością dla ludzi. Permetryna jest między innymi składnikiem wysoko skutecznego żelu owadobójczego XILIX stosowanego w celu zwalczania owadów żerujących w drewnie i zabezpieczania drewna przed żerowaniem w nim owadów. Żel owadobójczy XILIX jest jedną z najnowszych, a jednocześnie najskuteczniejszych metod zwalczania szkodników drewna. Maści i inne preparaty zawierające permetrynę stosowane są również w celu zwalczania pasożytów drobiu (ptaszyniec kurzy) oraz ludzi (wszy, pchły oraz świerzbowce).

Cypermetryna

Często stosowanym w branży DDD insektycydem jest też będąca pochodną permetryny cypermetryna. Umożliwia ona:

• zwalczanie much cypermetryną,
• zwalczanie kleszczy cypermetryną,
• zwalczanie komarów cypermetryną,
• zwalczanie pcheł cupermetryną,
• zwalczanie wszy cypermetryną,
• zwalczanie os cypermetryną,
• zwalczanie karaluchów cypermetryną.

Fosforowodór

Innym często stosowanym w branży DDD insektycydem jest fosforowodór. Fosforowodór powstaje z fosforku glinu lub fosforku magnezu. Fosforowodór jest wysoce toksyczny dla owadów i innych zwierząt w tym niestety również ludzi, a jednocześnie całkowicie nieszkodliwy dla poddawanych gazowaniu produktów żywnościowych. Fosforowodór może być i często jest stosowany do zwalczania owadów występujących w żywności w tym zwłaszcza w zapasach zboża, owoców i warzyw. Za jego pomocą mogą być zwalczane wszystkie gatunki szkodników magazynowych w tym między innymi wołek zbożowy, trojszyk ulec, kapturnik zbożowiec i szubak dwukropek. Gazowanie fosforowodorem to skuteczny sposób na zwalczanie wołka zbożowego, zwalczanie trojszyka, zwalczanie kapturnik zbożowca i zwalczanie szubaka dwukropka.

Produkty roślinne poddane gazowaniu fosforowodorem mogą być później spożywane przez ludzi lub użyte do siewu ponieważ fosforowodór nie powoduje zmiany żadnych spośród ich właściwości w tym między innymi zapachu, wyglądu, smaku czy właściwości wypiekowych.

Fosforowodór jest również nieszkodliwy dla większości towarów. Przy wysokim stężeniu połączonym z wysoką wilgotnością może on jednak powodować korozje metali w tym miedzi i jego stopów, srebra i złota. Warto pamiętać o tym, że miedź jest metalem wykorzystywanym przez człowieka wyjątkowo powszechnie. Znajduje się ona w składzie większości urządzeń elektronicznych oraz kabli i przewodów w tym elektrycznych i telefonicznych.

Najczęstszym zastosowaniem fosforowodoru nie jest jednak zwalczanie szkodników w żywności lecz zwalczanie szkodników drewna. Za pomocą fosforowodoru przeprowadzane jest zwalczanie spuszczela pospolitego w drewnie, zwalczanie miazgowca parkietowca w drewnie, zwalczanie miazgowca omszonego w drewnie, zwalczanie miazgowca brunatnego w drewnie, zwalczanie kołatka upartego w drewnie, zwalczanie krokwiowca piłkorożnego w drewnie, zwalczanie zmorsznika czerwonego w drewnie, zwalczanie wyschlika grzebykorożnego w drewnie i zwalczanie kołatka domowego w drewnie.

Fumigacja fosforowodorem przeprowadzana jest poprzez przykrycie całego poddawanego zabiegowi obiektu szczelną folią. Gaz pozostaje wewnątrz wspomnianej folii przez kilka dni. Po upływie tego czasu folia jest usuwana, a gaz ulatnia się nie pozostawiając po sobie żadnych pozostałości.

Fumigacją fosforowodorem często obejmowane są całe obiekty w których zadomowiły się owady żerujące w drewnie. Fumigacji fosforowodorem mogą być poddawane obiekty różnej wielkości w tym również tak duże jak kościoły lub cerkwie. Oprócz wspomnianych obiektów fumigacji fosforowodorem często poddawane są również inne zabytkowe budowle, domy jednorodzinne oraz wykonane z drewna figury lub meble.

Fosforowodór jest nieznacznie cięższy od powietrza co ogranicza jego ucieczkę podczas zabiegów przeprowadzanych z jego udziałem.

Skuteczność fosforowodoru w zwalczaniu owadów w niższych temperaturach jest mniejsza ponieważ dochodzi w nich do spadku tempa metabolizmu owadów, a tym samym do zmniejszenie się ich zapotrzebowanie na tlen.